Dla jednych nauka, dla innych dziedzina czy dyscyplina. Dla jednych ogólnie badanie pisma, dla innych analiza związków cech charakteru i cech graficznych. Dla części solidnie przebadana, a dla innych bez żadnego waloru naukowości. Są tacy, którzy oddają uznanie jej interdyscyplinarności, i są tacy, którzy ośmieszają przypisując jej czary i zabobony. Nie wiem, czy na naszym rynku istnieje bardziej skonfliktowana branża. Wiem jednak dlaczego i kto się myli, o czym konkretnie poniżej. 

Definicja grafologii

Grafologia = graphein (pisać) + logos (nauka), czyli nauka o pisaniu. Zaistniała już przed naszą erą, o czym świadczą dzieje Egipcjan, Arystotelesa, Konfucjusza czy Heraklita. Kolejne wieki sprzyjały rozwojowi badania pisma ręcznego, a jej rozkwit następuje między XVII a XIX wiekiem. Przyczynili się do niego naukowcy z różnych środowisk rozszerzając tym samym definicję do rozumienia grafologii jako wiedzę o warunkach fizycznych i psychicznych powstawania pisma. Takie brzmienie znajdziemy np. Encyklopedii Powszechnej Gutenberga z 1938r. Z czasem w różnych publikacjach pojawiały się rozszerzenia tej definicji, zawsze zachowując trzon, czyli badanie pisma ręcznego z uwzględnieniem czynników wewnętrznych i zewnętrznych wpływających na proces pisania. Pomimo stworzenia tej definicji blisko wiek temu należy podkreślić jej aktualność i słuszność. Inne objaśnianie terminu „grafologia”, jakie obecnie możemy czytać w różnych źródłach jest wynikiem konfliktu, jaki zaistniał w naszym kraju, o czym poniżej. 

U podłoża konfliktu 

Kością niezgody okazał się międzynarodowy sukces Rafała Schermann’a – polskiego grafologa, biegłego sądowego. Brał udział w badaniach nad pismem ręcznym, wygłaszał referaty, tworzył publikacje, a przede wszystkim zdecydowanie wyróżniał się skutecznością swoich analiza pisma ręcznego. Kładł bardzo duży nacisk na aspekty psychologii, psychiatrii, czynników wewnętrznych i zewnętrznych wpływających na powstawanie pisma ręcznego i bardzo prawdopodobne jest, że właśnie ta intuicja do tych szczególnie ważnych aspektów czyniła jego prace trafnymi. Dziś uwzględnianie czynników psychologicznych w analizie pisma jest oczywiste, ale wówczas było niezrozumiałe. Był tak dobry, że stał się zagrożeniem dla tych, którzy nie potrafili jemu dorównać. Środowisko grafologiczne podzieliło się na jego zwolenników i przeciwników. Tych, którzy podzielali jego obserwacje jego krytycy określali jako grafologów („tych od czarów z pisma”), a siebie, jako profesjonalnych badaczy pisma jako … specjalistów od badania pisma ręcznego. Grafologię osławili jako paranaukę, ezoterykę, zajęcie niepoważne, nienaukowe, … – przez nich niepojęte. Rozłam ten tak zakorzenił się w naszym kraju, że funkcjonuje do dziś. Ciekawostką jest to, że w innych krajach na świecie tak to nie wygląda. Grafologia jest ogólnie nauką badania pisma ręcznego, a zajmującymi się tym  – niezależnie czy kryminalistycznie, psychologicznie czy klinicznie – grafologami. Proste i skuteczne. Nie u nas.

Grafolog a może ekspert badania pisma ręcznego? 

Brak ujednolicenia, mnogość określeń tego samego zajęcia, czyli badania pisma ręcznego najlepiej widoczne są na listach biegłych sądowych. Praktycznie przy każdym z nazwisk tam widniejących biegłych pismoznawców znajdujemy inne sformułowania. Więcej na ten temat można przeczytać w „Raporcie biegli sądowi pismoznawcy. Analiza prawna, opis stanu faktycznego, wyniki ankiety wraz z komentarzem.”

Zgłębienie historii grafologii, badań naukowych, dorobku osób zajmujących się nią, pozwala zrozumieć, że podział ten jest błędny i zbędny. Uzasadnionym rozróżnieniem są specjalizacje współczesnej grafologii. 

Współczesne możliwości badania pisma ręcznego

W dzisiejszych czasach grafologia rozwija się w 3 nurtach: kryminalistyczne badanie pisma ręcznego, psychologiczne badanie pisma ręcznego, kliniczne badanie pisma ręcznego – szczegóły w naszej ofercie. Rozwój technologii i nauki pozwala również na badanie pisma ręcznego z kopii, o czym można przeczytać w innym wpisie na blogu oraz szczegółowej Opinii prawno – kryminalistycznej. 

Krytyka i obrony naukowe

Obecnie zarzuty najczęściej dotyczą braku jednoznacznych dowodów empirycznych oraz trudności w standaryzacji wyników analizy. Jednakże, podobnie jak w przypadku innych nauk społecznych, grafologia jest obszarem, w którym nie da się zastosować takich samych metodologii badawczych jak w naukach ścisłych. Analogią jest psychologia, ale czy żyjemy w czasach, w których kwestionuje się walor naukowy psychologii i psychiatrii? 

W odpowiedzi na krytykę, wielu współczesnych i w pełni wykwalifikowanych grafologów i naukowców pracuje nad dalszym rozwojem grafologii, wprowadzając bardziej zaawansowane techniki analizy i zwiększając rygor metodologiczny. Przykład stanowią konkretne zasoby zjawisk graficznych do badania oraz standaryzacja wydawania opinii pismoznawczych – więcej na ten temat tu: https://www.grafolodzy.com/ksztaltowanie-standardow-pismoznawstwa-i-nadzor-nad-ich-przestrzeganiem/

Dzięki temu, grafologia zyskuje i w naszym kraju na wiarygodności i jest coraz częściej akceptowana w środowiskach akademickich i profesjonalnych.

Grafologia to nie czary, ale nauka, która wymaga wiedzy, doświadczenia i odpowiednich narzędzi. To interdyscyplinarna dziedzina, która łączy elementy psychologii, neurobiologii i kryminalistyki, oferując cenne narzędzia w arsenale narzędzi badawczych współczesnego świata.

Jeśli interesujesz się tym, jak grafologia może pomóc w Twojej sprawie, zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią. Nasi eksperci z przyjemnością odpowiedzą na Twoje pytania i przedstawią możliwości, jakie oferuje współczesna analiza pisma ręcznego.

Karolina Gorzkowska – prawnik, ekspert badania pisma ręcznego