Pytania i odpowiedzi

Czy można badać pismo … ?
Co jest potrzebne do badania pisma ręcznego?
Ile kosztuje badanie pisma ręcznego?

Najczęściej zadawane pytania na temat współczesnych możliwości badania pisma ręcznego i odpowiedzi na nie

Aktualne metody pomiarów grafometrycznych pisma pozwalają na badanie pisma z kopii w zakresie badania autentyczności grafizmów. Powszechne przekonanie o niezbędności oryginału do badań w tym zakresie wynika z faktu, że w przeszłości jedną z cech pisma, tj. nacisk, mierzono poprzez dotykanie kartki w celu oceny stopnia wyżłobienia śladów środka pisarskiego na kartce.
Technika ta nie była pomiarem lecz oceną osoby dokonującej badań. Należy przy tym dodać, że była to ocena subiektywna a nie obiektywna – dla jednej osoby nacisk był np. mocny, a dla innej osoby, która miała większe oświadczenia, nacisk oceniała np. jako jedynie umiarkowany. Rozwój dziedziny badań pisma ręcznego sprowokowany okolicznościami, w których niezwykle często nie ma oryginałów dokumentów, dał możliwość dokonywania pomiarów nacisku pisma oceniając jego nie tylko stopień, ale i rodzaj oraz tendencje do akcentowania niektórych ze stref pisma. Takich pomiarów dokonuje się z wykorzystaniem oprogramowania komputerowego, lup, odpowiedniego oświetlenia. Oryginały dokumentów są niezbędne do ustalenia ingerencji fałszerskiej polegającej na fotomontażu dokumentu z grafizmem autentycznym pochodzącym zinnego dokumentu. W innych przypadkach badanie z kopii daje pełne możliwości ustalenia cech identyfikacyjnych dla probanta, w związku z powyższym jest możliwość badania pisma mając do
dyspozycji kopie.

Więcej na ten temat znajduje się w opinii prawno – kryminalistycznej, do  lektury której zapraszamy – (pobierz dokument w PDF)

Materiał porównawczy stanowią dwa rodzaje próbek pisma: bezwpływowe (nie mają związku z okolicznościami badań pisma, zostały stworzone w sytuacjach niezwiązanych ze sprawą, stanowią je np. podpisy/zapisy słowno – liczbowe na istniejących dokumentach) i wpływowe (stworzone na potrzeby badania, zapis kwestionowanej treści sporządzony na czystej kartce papieru przez wskazaną osobę). W badaniu pisma większą wartość mają materiały bezwpływowe, gdyż jak sama nazwa wskazuje, nie noszą cech ukierunkowania się sprawą. Ważne, aby stanowiły je zapisy sporządzone z porównywalnego okresu czasu, czyli 2-3 lata wcześniej lub później niż zapis kwestionowany. A więc na przykład, jeśli dokument kwestionowany jest z 2012 roku idealnym materiałem porównawczym są dokumenty sporządzone w latach 2009-2015. Pismo ręczne jest obrazem, który zawsze, mimo zmiennych okoliczności psychofizycznych, pozostawia w sobie stałe cechy identyfikacyjne, dlatego nawet w przypadku braku idealnego materiału porównawczego możliwe są badania pisma.

Grafolog, psychografolog ma możliwość sprawdzenia jednorodności czasu wykonania zapisu, czyli ustalenia, czy całość została sporządzona w tym samym czasie lub w odstępach, ale nie jest w stanie stwierdzić, jaki jest wiek pisma, tj. ustalić daty/okresu jego sporządzenia. Takie badania wykonują specjalistyczne laboratoria kryminalistyczne, które mają możliwość zbadania ścieralność papieru i pasty kryjącej dając w odpowiedzi zakres czasu sporządzenia grafizmu. 

Jednym z najbardziej zaawansowanych badań pisma ręcznego jest ocena stanu psychofizycznego osoby piszącej w chwili sporządzania zapisu. Wielokrotnie słyszę pytanie, jak możliwa jest taka analiza w oparciu o pismo ręczne. Otóż indywidualne właściwości danego organizmu, takie, jak stan zdrowia, stan układu nerwowego, oddziałują w sposób istotny na pismo. Jest ono efektem „bardzo złożonej aktywności zdeterminowanej współpracą szeregu mechanizmów: ruchowego, czuciowego, wzrokowego, jak również składnika wyższego rzędu związanego z czynnością mowy, zdolnością rozumienia symboli językowych, pisania tych symboli i układania ich w zdania”. Pismo jako wytwór procesów psychofizjologicznych całego organizmu ludzkiego, stanowi odzwierciedlenie funkcji intelektualnych i sprawności układu ruchowego. W procesie powstawania pisma bierze udział decydent (tj. wyspecjalizowane partie kory mózgowej) oraz realizator (tj. układ ruchowy: narząd ruchu, neuron ruchowy obwodowy, neuron ruchowy ośrodkowy, układ pozapiramidowy, móżdżek). Każdy z tych układów stanowi wysoko zorganizowany twór neurofizjologiczny, czuły na wszelkie uszkodzenia i reagujący na nie zaburzeniami ruchowymi. Te z kolei przekładają się na obraz pisma powodując zaburzenia graficzne przejawiające się na przykład: w dużych odstępach  międzywyrazowych. Jedna z definicji mówi, że pismo jest poczynionym na papierze przez mięśnie znakiem centrów psychicznych. Znajdują się one w rdzeniu mózgowym i w korze mózgowej, z której inicjowane są wszystkie ruchy zgodnie z wolą człowieka, w tym te umożliwiające akt pisania. Z czasem, w wyniku ćwiczeń ruchy stają się automatyczne i przechodzą do systemu motorycznego kierowanego przez rdzeń mózgowy. W owych centrach leżą dwa ośrodki, które mają szczególne znaczenie dla procesu pisania – pallidum i striatum. Gdy są one wyłączone lub uszkodzone zmienia się cała nasza motoryka. Zmiana tej motoryki pozwala na ocenę obrazu graficznego pisma i widocznych na nim cech graficznych odpowiadających za poszczególne stany psychofizyczne. 

Scroll to Top